Đối với nhà quản lý việc có thông tin chính xác, đầy đủ và kịp thời là vấn đề cốt yếu để có thể ra được quyết định đúng. Ngoài việc tự cập nhật, phân tích và đánh giá, nhiều nhà quản lý (công ty, tổ chức xã hội, chính quyền) đôi khi phải trả chi phí rất lớn để mua sự trợ giúp từ các tổ chức chuyên về tư vấn, thực hiện thăm dò, thu thập, phân tích thông tin. Những cái tên như Gallup, TNS Sofres, AC Nielsel, KPMG hay PricewaterhouseCoopers đều là những tổ chức, công ty đa quốc gia, rất phát đạt bằng việc cung ứng dịch vụ thông tin cho các nhà quản lý. Đối với người quản lý, thông tin có giá trị (valuable) không có nghĩa chỉ là thông tin làm cho ta vui (good news). Việc quản lý thành công luôn đòi hỏi phải dự báo, ngăn chặn và cải thiện kịp thời những diến tiến xấu của hệ thống phải quản lý. Do đó người quản lý giỏi thường rất chú ý và đánh giá cao người mang đến những thông tin không vui (bad news) để tìm cách giảm thiểu các bất trắc, thiệt hại. Danh từ chuyên môn thường gọi là Quản lý Rủi ro (Risk Management). Các công ty lớn, tổ chức lớn thường rất coi trọng Quản lý Rủi ro.
Quản lý một xã hội, một quốc gia cũng không nằm ngoài những nguyên tắc cơ bản của khoa học quản lý nói chung. Quản lý rủi ro tốt cho toàn xã hội và quốc gia cũng đòi hỏi phải có chính xác, đầy đủ và kịp thời những thông tin không vui như các bức xúc, bất ổn trong xã hội hay các lệch lạc, trục trặc của hệ thống chính quyền. Các nhà báo, các blogger trung thực, tận tâm với nghề chính là một trong những kênh thông tin đáp ứng cho đòi hỏi đó (1). Vai trò của những nhà báo, blogger đó càng quan trọng khi các nhà quản lý chưa có thói quen hay khả năng mua các trợ giúp, đánh giá thông tin từ các tổ chức chuyên môn độc lập. Vì vậy, việc các nhà báo, blogger bị đuổi việc hay bị tống giam chỉ vì đã thuật, bình luận về những tin không vui liên quan đến sự thật lịch sử hay những bất ổn, khuyết tật xã hội là một thiệt thòi lớn cho những nhà quản lý quốc gia. Vô hình chung các nhà quản lý quốc gia đã mất đi một nguồn tin và sự tư vấn rất quí giá. Quí giá vì nó trung thực mà lại miễn phí. Miễn phí thì rất dễ hiểu vì họ là những nhà báo không lĩnh lương ngân sách nhà nước hoặc chỉ đơn giản là… blogger. Nhưng trung thực cũng là điều dễ hiểu vì không ai lại tự tạo ra những tin bấy lâu nay thường chỉ đem lại “nguy hiểm” cho người nói.
Làm sai lệch sự thật lịch sử hay cố che giấu các bất ổn, khuyết tật của xã hội hiện thời, bất kể vì lý do nào, cũng đều là phản khoa học và gây nguy hiểm cho nhà quản lý quốc gia. Hệ thống quản lý luôn có nhiều cấp độ, nhưng trách nhiệm hàng đầu vẫn luôn thuộc về những người đứng đầu. Sự thật của lịch sử giúp cho nhà quản lý tránh được những sai lầm, bi kịch mà không phải hao tổn sinh lực. Việc phơi bày bất ổn hay các khuyết tật xã hội là những tín hiệu hữu ích cho nhà quản lý quốc gia kịp thời điều chỉnh chính sách trước khi các nguy biến xã hội bùng nổ. Quản lý rủi ro tốt là một yếu tố không thể thiếu để có những tiến bộ xã hội bền vững.
Mang lại tiến bộ xã hội không chỉ đảm bảo một tương lai tốt hơn cho những nhóm người dễ bị tổn thương (không có quyền, ít học, thu nhập thấp,..) mà còn đảm bảo cho những con cháu của chính những nhà quản lý đương thời tránh được những gánh nặng do những sai lầm quản lý của ngày hôm nay. Do đó việc làm ngưng trệ hay gây tổn hại các phản hồi trung thực từ xã hội tới những nhà lãnh đạo quốc gia, bất kể vì lý do nào, cũng đều là nguy hại cho tiến bộ xã hội và cho chính những nhà lãnh đạo quốc gia.
Những éo le trong đời của cô con gái diệu (2) của Joseph Stalin hay thảm kịch tang thương cuối đời của những anh con trai cưng của Saddam Hussein đều là hệ lụy của việc các ông bố khi còn đầy quyền lực đã coi thường hoặc không được tiếp cận với các phản hồi trung thực từ xã hội.
Mong muốn điều không hay đến với người khác là độc ác. Nhưng để mặc hay đẩy người khác đến chỗ tai họa còn ác độc hơn.
Phạm Hồng Sơn
03/09/2009
(1) Bài đã đăng trên các mạng viết là "... chính là những người đáp ứng cho đòi hỏi đó." Câu này không chính xác, nên đổi thành "...chính là một trong những kênh thông tin đáp ứng cho đòi hỏi đó."
(2) Hình như "con gái "rượu" " thì đúng hơn?
