Phạm Hồng Sơn
Ông Nguyễn Ngọc Giao,
một trí thức miền Nam ủng hộ miền Bắc cộng sản, tức thuộc “lực lượng thứ ba”
thời Việt Nam Cộng Hòa, vừa kể
lại một chi tiết nhỏ liên
quan tới chuyện đi "học tập cải tạo" của một viên chức Việt Nam Cộng
Hòa sau ngày 30/4. Ông Giao thuật rằng người tù khi trở về đã trả lời người con
về chuyện đối xử trong tù cộng sản thế này:
“Bỏ qua đi. Nếu bên
mình thắng, có lẽ đối xử với bên kia còn tệ hơn”.
Về
mặt sự thật, chúng ta không thể xác định câu trả lời này chính xác đến đâu.
Trường hợp đây thực là lời nói của nhân vật chăng nữa, tôi cho rằng khả năng
“có lẽ” đó quá nhỏ so với khả năng Việt Nam Cộng Hòa sẽ đối xử nhân bản (hơn)
với miền Bắc, nếu Việt Nam Cộng Hòa thắng. Tại sao? Ở đây tôi chỉ dẫn lại hai
trong số rất nhiều cứ liệu:
1. Con gái của một bộ
trưởng “Chính phủ Cách mạng Lâm thời Cộng hòa Miền Nam Việt Nam” – tổ chức do
miền Bắc lập ra để đối kháng bạo lực với Việt Nam Cộng Hòa – vẫn quan hệ thân
tình với con Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu và vẫn được Tổng thống quí mến, giúp
đỡ.
2. Vợ của một thứ
trưởng của “Chính phủ Cách mạng Lâm thời Cộng hòa Miền Nam Việt Nam” vẫn sinh
sống đàng hoàng tại Sài Gòn và còn làm việc trong nghành tòa án của Việt Nam
Cộng Hòa.
Cứ liệu 1 có thể kiểm
chứng trong hồi ký A Vietcong
Memoir của ông Trương Như
Tảng. Cứ liệu 2, hồi ký Những
chuyến ra đi hoặc liên hệ
ngay với tác giả/nhân chứng hiện còn sống: nhà nghiên cứu Lữ Phương.
Người như ông Nguyễn
Ngọc Giao chắc chắn phải biết và trực nghiệm nhiều hơn các sự kiện, đặc tính
khoan dung, đa nguyên, nhân bản của Việt Nam Cộng Hòa như vừa kể. Vì vậy, nếu
thực sự nhân vật đã có đánh giá như ông Giao viết, thì một người trí thức hiểu
biết về Việt Nam Cộng Hòa và lại thường bày tỏ yêu mến tự do, dân chủ như ông
Giao lẽ nào có thể thuật lại một cách vô tâm đến vậy? Nhất là trong tình trạng
đất nước hiện nay?
Nghiên cứu, phê bình
về “lực lượng thứ ba” đã có nhiều bài viết công phu, như của tác giả Nguyễn
Văn Lục. Nhưng theo tôi, cái dở của họ không phải họ là người được sống
trong thể chế văn minh (hơn) của miền Nam lại đi ủng hộ miền Bắc cộng sản. Bởi,
sai lầm này dẫu quá đớn đau cho dân tộc cũng thường thôi nếu nhìn kỹ hơn về bản
tính dân tộc và về bản thể con người. Cái dở của họ không phải là các hoạt động
xã hội hiện nay của họ quá rụt rè so với thời Sài Gòn dẫu cái Ác hiện nay ác
gấp nhiều lần trước. Bởi ai cũng chỉ có một thời sung sức nhất
định. Cái dở của họ cũng không phải chuyện chưa xin lỗi dân tộc vì đã (vô
tình) tiếp tay phá bỏ một chế độ văn minh hơn. Bởi Elton John đã viết: “Xin lỗi” hình như là từ khó
nói nhất.
Cái dở, cái tồi của
"lực lượng thứ ba" là đến tận hôm nay vẫn có người cố tình
biện bạch cho sai lầm của bản thân bằng những cách tinh vi, nhưng thiếu lý
tính.○
*Cập nhật: Trang
Diễn Đàn (www.diendan.org),
mà ông Nguyễn Ngọc Giao là một người chủ chốt, đã có phản hồi (trong một phản hồi
cho một ý kiến khác) cho bài viết này. Thiển nghĩ, mọi sự liên quan đến vấn đề đã
tự thể hiện rõ, nên tôi không bình luận, chỉ xin đăng lại ảnh của phản hồi
đó ở đây hầu bớt được phần nào phiền phức cho độc giả muốn theo rõi (19:25 GMT+7 ngày 13/09/2015). (Hình sẽ lớn hơn khi bấm chuột trái vào bức ảnh)
 |
